آشنایی با بیماری دیابت و انواع آن

در بدن فرد سالم زمانی که غذا وارد معده می‌شود، فرایند تبدیل غذا به گلوکز (قند خون) آغاز می‌شود. سپس با ورود قند به جریان خون، لوزالمعده توسط ترشح هورمون انسولین باعث می‌شود قند خون وارد سلولهای بدن شده و در نتیجه میزان قند خون به صورت نرمال باقی می‌ماند.

دیابت که عمدتا به عنوان یك اختلال در سوخت و سازبدن شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن بدن فرد بیمار به میزان کافی انسولین تولید نمی‌کند و یا انسولین موجود در بدن وی وظیفه خود را به درستی انجام نداده و در نتیجه قند خون به صورت موثر وارد سلولهای بدن نشده و مقدار آن افزایش می‌یابد. در این صورت نشانه قند خون بالا در فرد ظاهر می‌شود.

دیابت عمدتا به سه نوع دیابت نوع یک، دیابت نوع دو و دیابت بارداری تقسیم می‌شود. اما در برخی بیماران دیابت به عنوان عارضه پس از جراحی یا استفاده از داروها (مثل كورتیكواستروئیدها)، سوء تغذیه و عفونت نیز بروز می‌کند. و همچنین در برخی افراد مبتلا به بعضی از بیماری ها مثل: تالاسمی، بیماری‌های لوزالمعده، بیماری های غدد درون ریز و ... نیز گاهی ابتلا به بیماری دیابت محتمل می‌شود.

انواع دیابت

دیابت نوع یک:

این نوع دیابت که حدود 5 تا 10 درصد کل دیابتی ها را در بر می‌گیرد اغلب در سنین زیر 30 سال به وجود می‌آید و به عنوان "دیابت جوانی" نیز شناخته می‌شود.

در این دسته از مبتلایان به دیابت، تولید انسولین از پانکراس در بدن به طور کامل قطع می‌شود، در نتیجه گلوکز موجود نمی‌تواند وارد سلولها شده انرژی بدن را تامین نماید و همین مسئله افزایش شدید قند خون را سبب می‌شود. در این نوع، بیمار به محض تشخیص تزریق روزانه انسولین را شروع می‌کند و به همین دلیل به آن "دیابت وابسته به انسولین" هم گفته می‌شود.

علت قطعی بروز این نوع دیابت هنوز به طور دقیق مشخص نشده است اما متخصصان داشتن زمینه ابتلا به بیماری دیابت، فعالیت ویروسهای صدمه زننده به پانکراس و اختلال در سیستم دفاعی بدن را از عوامل افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع 1 بیان کرده اند.

دیابت نوع یک که عمدتا خود را با علائمی مانند تشنگی فراوان، خستگی، گرسنگی شدید، تكرر ادرار، كاهش وزن بدن و بی‌حوصلگی نشان می‌دهد، قابل کنترل است.

فرد مبتلا به دیابت نوع اول می‌تواند توسط تزریق مرتب انسولین، برخورداری از برنامه غذایی صحیح، فعالیت و ورزش و ‌كنترل دقیق متابولیسم یعنی اندازه‌گیری قند خون و قند ادرار توسط نوارهای موجود در بازار، بیماری خود را تحت کنترل داشته باشد.

جهت اندازه گیری قند خون می توانید دستگاه تست قند خون را از بخش فروشگاه آنلاین دیابت تهیه نمائید.

دیابت نوع دو:

دیابت نوع دو که در حدود 90 درصد کل موارد ابتلا به بیماری دیابت را تشکیل می‌دهد عمدتا در بین افراد بالای 30 سال با اضافه وزن دیده می‌شود و به عنوان "دیابت بزرگسالان" نیز شناخته می‌شود.

در این دسته از مبتلایان به دیابت، بدن نسبت به انسولین مقاوم می‌شود در این حالت انسولین ترشح شده به علت وجود مقاومت سلول ها به انسولین مخصوصاً در افراد چاق تاثیر کافی بر روی جذب قند ندارد و یا ترشح آن به میزان کافی صورت نمی‌گیرد. به این نوع دیابت، "دیابت غیر وابسته به انسولین" نیز می‌گویند.

احتمال ابتلا به دیابت نوع دو معمولا در افراد بالای 30 سال، افراد مستعد اضافه وزن، افراد دارای فشار خون بالا و چربی خون بالا، برخی خانم های باردار و افرادی كه در خانواده درجه اول آنان سابقه دیابت وجود دارد، بیشتر از دیگران دیده می‌شود.

علائم دیابت نوع دوم در بسیاری از افراد چندان مشهود نیست و یا این كه بروز و پیشروی آن به كندی صورت می‌گیرد. به همین دلیل تشخیص این نوع دیابت معمولا دیرتر صورت می‌گیرد و متأسفانه اغلب این دیابتی ها زمانی به پزشك مراجعه می‌كنند كه بسیاری از ایشان دچار یكی از عوارض دیابت شده‌اند.

مهمترین علائم نشان دهنده دیابت نوع دوم شامل تشنگی فراوان، تکرر ادرار، اختلال در بینایی، بی حسی و مور مور شدن انگشتان، ایجاد زخم و بهبود دیر هنگام و عصبی و بی حوصله بودن است.

دیابت نوع 2 اكثراً در ارتباط با درمان یك بیماری دیگر و یا هنگام یك آزمایش تصادفی تشخیص داده می‌شود. به همین علت میلیونها نفر از مردم در سرتاسر دنیا مبتلا به دیابت نوع دو هستند ولی از وجود آن خبر ندارند.

اصل اساسی درمان دیابت نوع دوم، برنامه غذایی صحیح و فعالیت جسمی‌ (ورزش) است. در بعضی موارد، داروی خوراكی و یا تزریق انسولین نیز بخشی از درمان است.

دیابت بارداری:

حدود ۴% از کل بانوان در طول زمان بارداری موقتاً به این نوع دیابت مبتلا می‌شوند. دیابت حاملگی برای اولین بار در طول حاملگی تشخیص داده می‌شود. دیابت بارداری معمولاً گذراست و بعد از اتمام حاملگی بهبود می‌یابد اما ممكن است در بارداری بعدی، مجدداً ظاهر گردد و همچنین 50 درصد افراد مبتلا به دیابت حاملگی بعداً در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند.

به رغم این كه دیابت با توجه به علم امروز عارضه‌ای است كه كاملاً رفع نمی‌شود و تا آخر عمر همراه فرد دیابتی می‌باشد،‌ اما می‌توان با همكاری پزشك و بیمار آن را به گونه‌ای کنترل نمود كه اختلالی در نحوه زندگی فرد به وجود نیاورد.